Fizjoterapia uroginekologiczna dla kobiet w ciąży jest specjalistyczną dziedziną fizjoterapii, której celem jest wspieranie zdrowia i dobrostanu kobiet w okresie ciąży oraz przygotowanie do porodu i powrotu do formy po porodzie.
Kiedy zgłosić się do fizjoterapeuty uroginekologicznego w ciąży?
Wiele działań podjętych przez fizjoterapeutę na wczesnym etapie ciąży ma na celu profilaktykę: bólu, nieodpowiednich napięć mięśniowych utrudniających poród, dysfunkcji z układu moczowo-płciowego jak nietrzymanie moczu, itp.
Wizyty u fizjoterapeuty zalecane są raz na trymestr, jeśli ciąża przebiega bez uporczywych dolegliwości. Tak naprawdę, ilość wizyt i plan terapii dobierane są indywidualnie do potrzeb pacjentki.
Jak wygląda pierwsza wizyta?
- Wywiad zdrowotny: fizjoterapeuta przeprowadza szczegółowy wywiad dotyczący stanu zdrowia pacjentki, jej historii medycznej, przebiegu ciąży oraz ewentualnych dolegliwości i problemów.
- Ocena postawy ciała: analiza postawy ciała statycznie i w ruchu, czyli podczas poruszania się.
- Ocena manualna napięć mięśniowych w obrębie ciała.
- Badanie per vaginam / per rectum (przezpochwowe/przezodbytnicze) – zwłaszcza jeśli pacjentka zgłasza dolegliwości wynikające z dysfunkcji mięśni dna miednicy jak nietrzymanie moczu, nietrzymanie stolca czy ból kości guzicznej.
- Ustalenie indywidualnego planu terapii, ćwiczenia.
- Edukacja, zalecenia – informacja dotycząca profilaktyki różnych dysfunkcji oraz uniknięcia ich pogłębiania.
Jakie formy terapii stosowane są przez fizjoterapeutów u kobiet w ciąży?
- Masaż
- Terapia manualna – delikatne techniki manualne, jak mobilizacja stawów, które mogą pomóc w łagodzeniu napięć mięśniowych i bólu
- Techniki oddechowe – nauka różnych rodzajów ćwiczeń oddechowych
- Techniki relaksacyjne
- Ćwiczenia
- Kinesiotaping
Z jakimi problemami najczęściej zgłaszają się kobiety w ciąży do fizjoterapeuty uroginekologicznego?
Kobiety w ciąży najczęściej zgłaszają się do fizjoterapeuty z następującymi problemami:
- Bóle kręgosłupa:
- Bóle dolnego odcinka kręgosłupa – są bardzo powszechne z powodu rosnącej wagi i zmiany środka ciężkości.
- Bóle szyi i górnej części odcinka kręgosłupa – mogą wynikać z powiększających się piersi oraz zmieniającej się postawy.
- Bóle stawów biodrowych i miednicy:
- Zespoły bólowe w okolicy miednicy, w tym bóle stawów krzyżowo-biodrowych, są częste z powodu rozluźnienia więzadeł i zmieniającej się postawy ciała.
- Dysfunkcje mięśni dna miednicy:
- Problemy z mięśniami dna miednicy, takie jak nietrzymanie moczu, mogą wynikać z rosnącego nacisku na te struktury.
- Rwa kulszowa:
- Bóle promieniujące do nogi (rwa kulszowa) mogą być wynikiem nacisku na nerw kulszowy spowodowanego zmianami anatomicznymi lub nieprawidłowym napięciem mięśniowym.
- Obrzęki kończyn dolnych:
- Obrzęki nóg i stóp są częste z powodu zatrzymywania płynów i zmian krążeniowych.
- Bóle nadgarstków i dłoni:
- Zespół cieśni nadgarstka może wystąpić z powodu zatrzymywania płynów i obrzęku, co wywiera nacisk na nerwy w nadgarstkach albo napięć mięśniowych występujących w odcinku szyjnym/piersiowym kręgosłupa.
- Zaburzenia równowagi i postawy:
- Zmieniający się środek ciężkości może prowadzić do problemów z równowagą i postawą.
- Zmęczenie i osłabienie mięśni:
- Ogólne osłabienie mięśni, szczególnie mięśni brzucha i pleców, może prowadzić do większej podatności na urazy i ból.
- Ból w obrębie kresy białej lub mięśni prostych brzucha, rozejście mięśni prostych na zbyt wczesnym etapie ciąży.
Przygotowanie do porodu z fizjoterapeutą uroginekologicznym
- Ćwiczenia na poprawę elastyczności miednicy: Przygotowanie ciała do porodu poprzez ćwiczenia, które poprawiają ruchomość i elastyczność miednicy, stawów biodrowych.
- Terapia manualna – normalizacja napięć mięśniowych w obrębie ciała ułatwiające poród.
- Trening Mięśni Dna Miednicy: nauka aktywacji, ale i rozluźniania mięśni dna miednicy co może być pomocne podczas porodu, ale i w połogu.
- Nauka masażu krocza, masażu mięśni dna miednicy.
- EMG biofeedback – nauka prawidłowego parcia podczas porodu, praca mięśniami dna miednicy.
Fizjoterapia uroginekologiczna dla kobiet w ciąży i po porodzie jest niezwykle ważna, aby zapewnić zdrowie i komfort zarówno matce, jak i dziecku.
Regularne sesje z fizjoterapeutą mogą pomóc w uniknięciu wielu problemów zdrowotnych i poprawić jakość życia w tym wyjątkowym okresie.